بافت تاریخی و آجری دزفول خرد می شود

به گزارش خبرنگار مهر، بافت تاریخی دزفول هنوز زیباست برخی از رسانه های خارجی برای نشان دادن زیبایی ایران تصاویری از این بافت آجری منتشر می کنند که هر  ایرانی را به شک می اندازد اینجا واقعا ایران است یا نه. 

اما این بافت تاریخی در روزهای اخیر دچار التهاب شده است. التهابی که دامن خانه های آن را گرفت. از ۲۸ محله قدیمی و در هم تنیده دزفول که این شهر را به «شهر آجری» معروف کرده ؛ پنج محله در شرایط خطرناک قرار گرفته اند و یکی از آنها به نام محله لوریان در این بافت ۲۵۰ هکتاری از همه بحرانی­ تر شده است.

بافت قدیم دزفول دارای ۱۵۴ اثر ثبتی و بیش از ۲۰۰ اثر در شرف ثبت دارد که برای بسیاری از آنها پروژه های زیادی موجود است. از جمله این خانه ها می توان به بهرامند، دارابی و جوکار اشاره کرد. البته از هشتاد خانه ثبت ملی در دزفول، حدود ۳۰ اثر وضعیت بحرانی دارند. یکی از این خانه ها به نام خانه فیروزی که پیش تر مرمت شده بود اما از قبل لوله آب زیردیوار این خانه شکسته شده و سازمان آب هم به صورت غیر اصولی لوله را ترمیم کرده بود که پس از مدتی باعث تخریب دیوار شد. نمونه هایی از این دست اتفاقات که موجب تخریب روزمره بناهای تاریخی می شود، کم نیست.

تخریب های عمدی در خانه های تاریخی

مجتبی گهستونی دبیر و سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان در این باره به خبرنگار مهر گفت:  یکی از موضوعاتی که موجب تخریب خانه های قدیمی می شود، فاضلاب است تمام خانه های دزفول زیرزمین هایی به نام شوادان دارند. در برخی از این خانه ها، آب فاضلاب از زیر این خانه ها و شوادانها عبور می کند و پایه های خانه را سست می کند. لوله کشی های خانه ها نیز که اکثرا قدیمی بوده و نشتی آب در آنها جدی است.

وی در ادامه بیان کرد: موضوع دیگری که موجب تعرض شدید در بافت شده، تخریب های عمدی است. برخی از افراد با خرید ارزان خانه های ثبت ملی و دیگر خانه های با ارزش که ثبت نیستند اما فرسوده شده اند، در زمستان آب‌روها را می بندند تا آب در پشت بام جمع شود. این اقدام به مرور باعث تخریب خانه ها خواهد شد .از طرفی یگان حفاظت میراث فرهنگی هم اجازه ورود به این خانه ها را بدون حکم دادگاه ندارد. همین اتفاق برای کاروانسرای پشت مسجد جامع دزفول رخ داد که با همکاری شهرداری و اداره میراث فرهنگی دزفول از تخریب بیشتر در این زمینه جلوگیری و این بنا مرمت شد.

وی افزود: در محله قلعه، علاوه بر چند مسجد و ساباط خانه سوزنگر، خانه قلمبر، خانه طلوعی و خانه زرگر در وضعیت بحرانی هستند. البته به خانه های در وضعیت بحرانی باید خانه های تاریخی عدسی، میرزایی، گلچین، عبدی و قصاب را که در خطر ریزش هستند اضافه کرد. این خانه ها دچار عدم پایداری ساختمان، ترک، فرسودگی سیستم فاضلاب و خطر رانش هستند. البته اداره کل میراث فرهنگی، خانه طلوعی و خانه قلمبر را خریداری کرده و در حال مرمت و بازسازی هستند. همچنین خانه زرگر هم نسبتا بازسازی شده است.

تصویب طرح جامع بافت قدیم دزفول

بافت قدیم دزفول یک طرح جامع نیز دارد که در کمیته فنی استان خوزستان تصویب شده است. به گفته شهردار دزفول این طرح جامع، از ۱۰ سال پیش تدوین شده که تاکنون به دلیل بی تفاوتی و همکاری نکردن برخی مسئولان در طی این سالها اجرایی نشده است

بنابراین به نظر می رسد اگر با همکاری دیگر دستگاه های اجرایی مشکل فاضلاب، مرمت و نوسازی این محله برطرف شود، می توان بافت قدیم دزفول را به عنوان بافتی ارزشمند در کشور دانست. چون با تصویب طرح جامع بافت قدیم، احیای معابر، اصلاح پایه های برق، بهسازی لوله های فرسوده، بدنه سازی و کفپوش گذاری از جمله اقداماتی است که می توان انجام داد.